Chỉ có ba ngày tết

• Trần Phan

Chỉ có ba ngày tết
Đâu có nhiều nhiêu đâu
Tắt phone ngồi đếm nợ
Tình thôi, đủ bạc đầu

Chỉ có ba ngày tết
Ngoài ngõ mai với đào

Bao giờ ta sẽ đi chợ tết?

• Trần Phan

Bao giờ ta sẽ đi chợ tết?
Theo ngoại lưng còng một sớm mai
Củ kiệu thơm nồng đôi quang gánh
Nắng hửng đằng đông, bóng đổ dài

Bao giờ ta sẽ đi chợ tết?
Cầm chiếc làn tre đứng thẩn thờ

Quỹ đen và quỹ xanh

• Trần Phan

Chuyện giấu vợ giữ tiền riêng làm quỹ đen nghe kể nhiều. Bình dân thì giấu trong đồ cũ, bỏ vào bít tất, cao cấp hơn thì giấu trong mấy cuốn Lenin toàn tập, tư bản luận, giáo trình cao cấp lý luận chính trị, hay như có anh kia giấu trong phong bì đề thi có in chữ tuyệt mật đỏ chói rồi để ngay trên bàn.

Đại khái tuy thiên biến vạn hoá nhưng có một điểm chung là thường giấu ở những nơi không ai đụng tới hoặc không dám đụng tới. Chỗ càng bất ngờ,

Chuyện rệp

• Trần Phan

Tháng Chạp, người ta dọn dẹp nhà cửa, giặt mền mùng chăn chiếu, vừa vệ sinh sau một mùa đông lạnh lẽo, vừa sạch đẹp để đón tết. Nghìn năm nay thế, nghìn năm sau chắc cũng thế, có điều cách làm mỗi thời khác nhau chút đỉnh.

Có một cái khác so với bây giờ là trước đây người ta đem mền gối, thậm chí cả giường ra để trụng nước sôi. Bởi lẽ không làm thế thì khó mà sống được với rệp.

Lạc ngõ theo trâu

• Trần Phan

Nguyên câu của nó là “lạc đường theo chó, lạc ngõ theo trâu”. Không biết ý sâu xa của nó là gì nhưng nghĩa đen là khả năng nhớ đường của trâu và chó. Nếu đi lạc, hãy theo chúng, thế nào cũng về được đến nhà.

Chó thì không cần nói nhiều. Tập tính đánh dấu đường đi, khả năng đánh hơi và trí nhớ của chúng thuộc về thiên bẩm. Người ta từng kể có những chú chó bơi vượt biển để về nhà. Những câu chuyện như thế đề cập đến tình cảm và lòng trung thành nhưng cũng phần nào nói lên khả năng trời cho nói trên.

Ghi ở trường dân tộc nội trú

• Trần Phan

Gần chỗ Pi học tiếng Anh là một trường trung học dân tộc nội trú, tức một cơ sở giáo dục phổ thông dành cho con em đồng bào dân tộc ít người. Có lẽ chủ yếu là Bahnar và H’re. Đoán thế, vì xuống đây các em đều nói tiếng Kinh, nhưng nhìn vào các đôi mắt thì biết. Thật khó để diễn tả những điều ấy như thế nào, nhưng có vẻ như những người đồng bào thuộc về các dân tộc khác nhau đều có những đôi mắt rất riêng. Và đều đẹp.

Tôi không biết khi người ngoài nhìn vào đôi mắt người Kinh thì

Pi & Donna Donna

• Trần Phan

Chở Pi đi học về, Pi líu lo kể cho ba nghe Pi mới xung phong hát trước lớp, được cô giáo và các bạn rất thích. Hỏi Pi hát bài gì, Pi nói Pi hát Donna Donna. Wow, ghê chưa? Ghê nữa là nhiều bạn nhờ Pi chép lại lời bài hát để tập.

Chuyện là hôm trước tìm guitar tab của bản nhạc này tập solo tứng từng tưng cho vui. Thấy Pi thích giai điệu của nó, ba đã kể cho Pi nghe về lịch sử và nội dung theo lời Việt mà Trần Tiến chuyển ngữ từ bản tiếng Pháp.