- Trần Phan
Tháng Chạp, người ta dọn dẹp nhà cửa, giặt mền mùng chăn chiếu, vừa vệ sinh sau một mùa đông lạnh lẽo, vừa sạch đẹp để đón tết. Nghìn năm nay thế, nghìn năm sau chắc cũng thế, có điều cách làm mỗi thời khác nhau chút đỉnh.
Có một cái khác so với bây giờ là trước đây người ta đem mền gối, thậm chí cả giường ra để trụng nước sôi. Bởi lẽ không làm thế thì khó mà sống được với rệp.
Nếu như chấy (chí) là một con vật ác ôn thì rệp là bọn vô liêm sĩ. Tuy cũng ký sinh, hút máu, nhưng chấy ít ra còn leo lên đầu, còn rệp chuyên đời cắn đít. Mịa, nói tới bọn này cái tự nhiên ngứa khắp người. Đkm bọn chó má, à quên, đkm bọn chấy rệp.
Rệp hay ở trong mền mùng, chui rúc dưới các nếp vải may, các khe nối gỗ của khung giường, các chỗ dây đan của vạt tre,… Chúng đẻ rất nhanh và rất khó diệt. Bình thường chẳng thấy chúng đâu nhưng nghe hơi người cái là chúng bò ra cắn. Vùng thường bị cắn là hai bả vai, bắp vế, và như đã nói, nhất là đít. Cứ chui vào mền, nằm một lúc thấy ngứa ngứa nhột nhột là coi như xác định. Những lúc như thế cuốn chiếu lại đập một phát y như rằng hơn chục con rớt ra bò loe ngoe rồi lẫn rất nhanh. Xưa thường mang dép lào (dép tông) nên anh em người Kinh chúng mình hay đạp lên rồi chà ra nền đất bốc mùi rất khiếp. Chiếu xong tới vạt tre, rồi các đầu song giường cũng là nơi chúng làm tổ. Nhắc lại khiếp cmn quá anh em ạ.
Và giáp tết, như đã nói, là lúc dọn dẹp nhà cửa. Bà con nấu những nồi nước sôi bự chang rồi trụng hết mền mùng trước khi đem phơi. Thậm chí cho nguyên nồi lên bếp rồi chất củi nấu sôi sùng sục. Những thứ như song giường, khung gỗ không giặt được thì múc từng ca để tưới. Khi bạn thấy những khung giường được tháo tung, khắp nơi nghi ngút khói, thì cũng là lúc băng cassette rộn ràng những bài ca tết. Chị hai, thím bảy vừa làm vừa hát “xưng đã dìa, xưng đã dìa, kìa bao ánh xưng dìa tràn lan mênh mông”.
Và có một điều, nếu bạn từng thấy những cảnh như thế thì xin chúc mừng. Bạn đã gia nhập câu lạc bộ những người cao tuổi.
Trần Phan 