Trần Phan
Nhiều người hỏi tui là cây lọ cây chai ăn được không. Tui thường nói kiểu cà chớn là cây nào ăn cũng được. Quan trọng là ăn mấy lần. Tỉ như rau muống thì ăn nhiều lần còn lá ngón hay cà dược thì ăn một lần. Đại khái vậy.
Đùa chớ nhiều cây xung quanh ta quen lắm. Quen đến độ lờn mặt. Mà cái gì lờn, kể cả lờn mặt nhau, đều không tốt.
Như cây trong ảnh chẳng hạn. Quen không? Quen quá chớ. Mọc tùm lum không quen sao được.
Nhưng nó độc, con nít ở quê hay chơi. Đó mới là điều đáng nói.
Tên nó là Thầu dầu, scientific name là Ricinus communis L., loài duy nhất trong chi Ricinus của họ thực vật Euphorbiaceae. Ricinus chỉ tên chi (genus) trong danh pháp loài nói trên là một từ Latin dùng để gọi bọn ve bét, một nhóm động vật ký sinh trên động vật có vú. Anh chị em thiện lành nào ở dơ hoặc nhà nuôi chó có thể sẽ gặp.
Sở dĩ người ta dùng một từ Latin chỉ một nhóm động vật để đặt tên cho một chi thảo mộc là bởi hạt thầu dầu rất giống bọn ve bét này. Ai không tin cứ thử bóc tách một trái thầu dầu khô lấy hạt để kiểm chứng. Trông chúng bóng láng, màu nâu xám, có những đường vân tinh xảo rất đẹp. Khi bạn sắp những hạt thầu dầu lên bàn tay, trông chúng xinh xắn và rất đáng yêu. Đó là lý do trẻ con hay chơi. Nói ra ngại quá nhưng hồi nhỏ tui cũng chơi, he he.
Nhưng đó lại là một thứ đáng sợ. Toàn cây thầu dầu đều có ricin, một chất độc cực mạnh có thể giết người trong đau đớn. Thật đen đủi là chất này tập trung chủ yếu trong hạt. Liều gây chết trung bình của ricin khoảng 22 microgram mỗi kg trọng lượng cơ thể (Wiki). Ước tính lượng ricin trong 1-3 hạt thầu dầu có thể tiễn một người trưởng thành qua bên kia dải Ngân hà.
Thôi thì cẩn tắc vô ưu, đề phòng vẫn luôn là cách tốt nhất. Anh em có thể chia sẻ thông tin này với mọi người. Không biết không có tội, nhưng không biết có thể chết.
#thucvat #caydoc #Ricinus #ricin
Photo: Sheldon Navie
Trần Phan 